+8

Chia sẻ kinh nghiệm ôn thi và đăng ký (voucher 50%) chứng chỉ Python: PCAP 🐍📜

1. Chặng đường của mình đến với PCAP 🚀

image.png

Chào mọi người! Mình là Định Trương aka banhmysuawx, hiện đang là Software Engineer tại một công ty outsource của Nhật Bản tại Việt Nam. Trước khi quyết định lấy chứng chỉ PCAP, mình đã trăn trở khá nhiều về việc liệu có nên đầu tư thời gian và tiền bạc vào một chứng chỉ hay không. Trong quá trình làm việc, mình nhận thấy tuy đã có kinh nghiệm sử dụng Python được khoảng 3 năm, nhưng vẫn còn nhiều kiến thức nền tảng mình chưa thực sự vững. Đó là lúc mình quyết định "về vạch xuất phát" và làm mới toàn bộ kiến thức Python của mình thông qua việc chinh phục chứng chỉ PCAP. Và mình vừa Pass chứng chỉ này với số điểm 93/100 sau 2 tháng ôn thi (chắc cũng chưa được vì trùng mấy tuần tết 🤡)

image.png

2. Một số thông tin về PCAP™ ℹ️

Chứng chỉ PCAP (Certified Associate in Python Programming) do Python Institute cung cấp, nhằm đánh giá khả năng lập trình Python ở mức Intermediate. Chứng chỉ này phù hợp cho những người mới bắt đầu học Python hoặc đã có kinh nghiệm lập trình muốn nâng cao trình độ và có chứng chỉ công nhận năng lực. Ngoài ra Python Institute còn cung cấp các chứng chỉ khác như Certified Entry-Level Python Programmer (PCEP) cho người mới và Certified Professional in Python Programming (PCPP) cho pro :3

  • Format: Trắc nghiệm (Multiple Choice, Single Choice). ✅
  • Thời gian: 65 phút ⏱️
  • Số câu hỏi: 40. ❓
  • Điểm để pass: 70%. 🎯
  • Ngôn ngữ: Tiếng Anh. 🇬🇧
  • Địa điểm thi: Online hoặc trực tiếp tại các trung tâm thi (Person VUE). Mình thi trực tiếp trên OpenEDG. 💻
  • Giá thi: 295 USD (Yaeh, cuối bài mình sẽ chia sẻ về việc giảm giá 50% khi đăng ký thi). 💰

3. Tài liệu và Mẹo Ôn Tập 📚

Mình ôn và làm test trước theo các nguồn sau, đa phần đều miễn phí hoặc giá rất rẻ

4. Nội dung bài thi 📝

Bài thi PCAP bao gồm 5 phần chính như sau: _- visual selection (1).png

  1. Modules và Packages 📦:
    • Hiểu và sử dụng modules, packages, và PIP.
    • Import và sử dụng modules và packages.
    • Tạo và sử dụng modules và packages.
    • Các module và packages có sẵn trong Python.
    • Trọng số: 12%
  2. Exceptions 🛑:
    • Nắm rõ cấu trúc exceptions.
    • Sử dụng try, except, else, finally.
    • Phân cấp exceptions.
    • Custom exceptions.
    • Trọng số: 14%
  3. Strings 🔤:
    • ASCII, Unicode, UTF-8.
    • Các Method, Function, và Operators của Strings.
    • Slicing, Indexing, Concatenation, Formatting.
    • Trọng số: 18%
  4. Lập trình Hướng Đối tượng (OOP) 🏛️:
    • Các khái niệm như lớp (class), đối tượng (object), kế thừa (inheritance), và đóng gói (encapsulation).
    • Sử dụng OOP trong Python.
    • Trọng số: 34%
  5. Miscellaneous (List Comprehensions, Lambdas, Closures, and I/O Operations)🧩:
    • Làm việc với file, luồng dữ liệu (streams), và các thao tác I/O.
    • Trọng số: 22%

Các bạn có thể tham khảo syllabus chính thức trên Python Institute .

5. Kinh nghiệm và lộ trình ôn thi

_- visual selection (3).png

Kinh nghiệm đắc giá nhất của mình là phải kỷ luật với bản thân trong quá trình ôn thi. Phải đảm bảo hoàn thành những mục tiêu mình đã đề ra.

  • Lập kế hoạch học tập 📅:
    • Mình dành 2 tháng để ôn thi Python. Mặc dù đã có nền tảng kiến thức về Python, mình vẫn quyết định ôn lại từ cơ bản đến nâng cao để đảm bảo kiến thức vững chắc. Mình chia quá trình học thành 2 giai đoạn rõ ràng.
      • 🌱 Giai đoạn 1 - Xây dựng nền tảng kiến thức Python (~1 tháng rưỡi):
        • Mình học song song 2 khóa học: một khóa trên Udemy và một khóa trên OpenEDG. Đặc biệt, mình khuyên các bạn nên tham khảo khóa học trên OpenEDG vì nó miễn phí và nội dung sát với cấu trúc đề thi PCAP.
        • Mình áp dụng phương pháp "học chậm mà chắc" 🐢. Thay vì cố gắng học nhiều nội dung một lúc, mình học từng phần nhỏ và ghi chép cẩn thận vào Note (mình sử dụng AI để hỗ trợ việc take notes). Trước mỗi buổi học mới, mình sẽ dành thời gian ôn lại take note của buổi trước, giúp kiến thức không bị quên.
      • 🔍 Giai đoạn 2 - Luyện đề và củng cố kiến thức (khoảng 2 tuần):
        • Mình tập trung làm các bài test thử trên Udemy. Khóa học cung cấp 6 bài test, mỗi bài 100 câu hỏi. Mình chia việc luyện đề thành hai cách tiếp cận:
          • ▶ 3 bài test đầu tiên: Nhằm làm quen với cấu trúc và độ khó của đề thi. Mỗi bài test mình thực hiện theo quy trình hai ngày:
            • 1️⃣ Ngày thứ nhất: Làm từng câu, kiểm tra đáp án ngay và ghi chú lại những lỗi sai để hiểu rõ vấn đề.
            • 2️⃣ Ngày thứ hai: Làm toàn bộ bài test một lượt, sau đó kiểm tra đáp án và tiếp tục ghi chú lỗi sai. Mình sẽ viết code lại các phần bị sai để hiểu và nắm kiến thức.
          • ▶ 3 bài test cuối cùng: Khi đã nắm vững cấu trúc đề, mình chuyển sang làm mỗi ngày một bài test hoàn chỉnh mà không kiểm tra đáp án từng câu. Sau khi hoàn thành, mình take note những lỗi sai và dành thời gian ôn lại những điểm yếu.
        • Sau khi hoàn thành cả 6 bài test, mình tổng hợp tất cả các note về lỗi sai thành một tài liệu tổng hợp. Mình dành một ngày để ôn tập kỹ lưỡng những kiến thức này - đây là những điểm mình thường mắc lỗi và cần chú ý nhất.
        • Trong những ngày gần thi, mình ôn lại Practice Test và làm Exam Test trên OpenEDG (Mình sẽ viết một series chia sẻ chi tiết về phần này trong thời gian tớ ^^).
  • Quản lý thời gian 🕒:
    • Phân bổ thời gian dựa trên mức độ phức tạp của từng chủ đề, ưu tiên những phần bạn còn yếu.
    • Mình thấy 2 phần khó nhất là Exceptions và OOP. Bạn nên dành thời gian nhiều cho 2 phần này
  • Chủ động 🖋️: Các bạn nên chủ động tự viết code cho các lý thuyết luôn để đảm bảo nắm được rõ nhất.
  • Ôn tập lại kiến thức 🔄: Trước khi thi, ôn tập lại toàn bộ kiến thức và các chủ đề quan trọng.

5.1 Những "vật cản" trong quá trình ôn thi

Không phải lúc nào quá trình học tập cũng suôn sẻ.

image.png

Phần OOP đã thực sự "hành" mình trong gần 1 tuần! Có những buổi tối mình ngồi cả 3 giờ chỉ để hiểu rõ một khái niệm về đa kế thừa và cách Python xử lý method resolution order (MRO). Mình còn nhớ cái cảm giác "wow"💡 khi cuối cùng cũng hiểu được tại sao super().__init__() lại hoạt động theo cách nó vận hành - đó là lúc mình thấy mọi nỗ lực đều xứng đáng. image.png

5.2 Chiến Lược Làm Bài

Mình thi trực tiếp trên OpenEDG nên thích thi lúc nào cũng được. Không cần chọn giờ như Pearson Vue

Trong quá trình thi, bạn nên:

  • 🧠 Hiểu loại câu hỏi: Hãy đọc từng câu hỏi thật cẩn thận và nắm vững yêu cầu. Đây là dạng trắc nghiệm nên đặc biệt chú ý xem câu hỏi đang yêu cầu chọn đáp án đúng hay đáp án sai.
  • ⏲️ Quản lý thời gian: Với 40 câu hỏi trong 65 phút, bạn có khoảng 1,6 phút cho mỗi câu. Nếu so với bài test trên Udemy (100 câu trong 2 giờ 30 phút), kỳ thi PCAP thực tế còn thoải mái hơn về mặt thời gian. Tuy nhiên, đừng "sa lầy" vào một câu hỏi quá lâu - hãy đánh dấu và quay lại sau khi đã hoàn thành các câu dễ hơn.
  • 🚩 Xử lý câu hỏi khó: Nếu gặp câu khó, đánh dấu và quay lại sau nếu còn thời gian.
  • ❌ Loại bỏ đáp án sai: Thay vì cố gắng tìm ngay đáp án đúng, hãy bắt đầu bằng việc loại bỏ những đáp án rõ ràng là sai. Điều này giúp thu hẹp phạm vi lựa chọn và tăng khả năng chọn đúng, đặc biệt khi bạn không hoàn toàn chắc chắn _- visual selection (4).png

5.2.1. Lưu ý đặc biệt

Qua kinh nghiệm cá nhân (pass với điểm 93%), mình nhận thấy có hai chủ đề dễ mất điểm nhất:

  1. Custom Exception 🛑 : Đây là phần dễ gây nhầm lẫn về cú pháp và cách sử dụng, thứ tự exception, và cách xử lý các trường hợp ngoại lệ.
  2. Lập trình hướng đối tượng (OOP) 🔄 : Đặc biệt là các khái niệm về kế thừa, tính đa hình, và cách Python xử lý các mối quan hệ giữa các lớp.

Hãy đầu tư thời gian luyện tập thật nhiều cho hai phần này - viết code, test các tình huống khác nhau, và đảm bảo bạn hiểu sâu cách thức hoạt động. Trong khi những module khác mình đạt 100%, chính hai mảng này là nơi mất điểm chủ yếu.

6. Một vài "mẫu câu hỏi" bạn có thể gặp trong kỳ thi

6.1 Ví dụ 1: MRO (Method Resolution Order) trong đa kế thừa

class A:
    def process(self):
        print("A")

class B(A):
    def process(self):
        print("B")
        super().process()

class C(A):
    def process(self):
        print("C")
        super().process()

class D(B, C):
    def process(self):
        print("D")
        super().process()

obj = D()
obj.process()

Câu hỏi: Output của đoạn code trên là gì?

6.2 Ví dụ 2: Diamond inheritance với thuộc tính

class Base:
    x = 10
  
class Left(Base):
    pass
  
class Right(Base):
    x = 20
  
class Child(Left, Right):
    pass

print(Child.x)

Câu hỏi: Output của đoạn code trên là gì?

7. Kinh nghiệm đăng ký thi và giảm giá 50%

Có 2 phương án để thi PCAP: image.png Mình chọn thi qua OpenEDG thì voucher chỉ được áp dụng khi test qua OpenEDG. Các bạn cũng có thể chọn thi offline qua Pearson Vue (Mình nhớ chỉ support thi off ở HN/HCM)

7.1 Các bước để nhận voucher cho khóa học Python Essentials 2

  1. 📝 Đăng ký khóa học Python Essentials 2

    • Đầu tiên, bạn cần đăng ký khóa học "Python Essentials 2" trên nền tảng OpenEDG. Nếu chưa đăng ký, hãy truy cập trang OpenEDG Courses và làm theo hướng dẫn để tham gia khóa học.
  2. ✅ Hoàn thành tất cả các module trong khóa học

    • Khóa học được chia thành nhiều module. Bạn cần hoàn thành từng module bằng cách xem hết video, đọc tài liệu và thực hiện các bài tập tương tác (nếu có) trong mỗi module.
  3. 📊 Pass các bài kiểm tra module

    • Sau mỗi module, bạn sẽ phải làm một bài kiểm tra để đánh giá mức độ hiểu bài. Bạn cần đạt ít nhất 70% điểm cho mỗi bài kiểm tra này. Nếu không đạt, hãy ôn lại nội dung module và làm lại bài kiểm tra cho đến khi đạt yêu cầu.
  4. 🏁 Pass bài kiểm tra tổng kết

    • Sau khi hoàn thành tất cả các module và vượt qua các bài kiểm tra riêng lẻ, bạn sẽ làm một bài kiểm tra tổng kết bao quát toàn bộ khóa học. Bạn cần đạt ít nhất 70% điểm để đủ điều kiện nhận voucher. Hãy ôn tập kỹ tất cả tài liệu trước khi làm bài này.
  5. 👤 Tạo tài khoản Pearson VUE

    • Nếu bạn chưa có tài khoản Pearson VUE, hãy truy cập Pearson VUE và tạo một tài khoản mới. Sử dụng cùng địa chỉ email mà bạn đã dùng để đăng ký trên OpenEDG để đảm bảo liên kết chính xác.
  6. 🔗 Liên kết tài khoản OpenEDG với Pearson VUE

    • Đăng nhập vào tài khoản OpenEDG của bạn.
    • Vào phần "My Account".
    • Chọn "Add Pearson VUE account" (Liên kết tài khoản với Pearson VUE) và làm theo hướng dẫn để kết nối hai tài khoản. Đây là bước quan trọng để hệ thống xác nhận bạn đã hoàn thành khóa học.
    • Lưu ý: Nếu bạn vừa tạo tài khoản Pearson VUE, hãy kiên nhẫn chờ tối đa 24 giờ để hệ thống cập nhật thông tin trước khi thực hiện liên kết.
    • Candidate Testing ID (Pearson VUE) bạn lấy từ phần này nhé id
  7. 🎟️ Kiểm tra voucher

    • Sau khi hoàn thành các bước trên và đáp ứng đầy đủ tiêu chí (hoàn thành tất cả module, đạt ít nhất 70% điểm ở các bài kiểm tra), voucher sẽ xuất hiện bên cạnh nút "Dashboard" trên tab khóa học của bạn trên nền tảng OpenEDG.
    • Đồng thời, bạn cũng sẽ nhận được thông báo xác nhận trong email tài khoản OpenEDG, xác nhận rằng voucher đã được cấp thành công.
  8. 💸 Sử dụng voucher

    • Khi sẵn sàng đăng ký thi PCAP, hãy đăng nhập vào tài OpenEDG
    • Truy cập vào trang OpenEDG Store
    • Chọn "PCAP Exam Voucher" và thêm vào giỏ hàng (Chú ý Voucher này chỉ áp dụng cho hình thức thi trên nền tảng TestNow)
    • Nhập mã voucher bạn nhận được từ bước trước và hoàn tất quá trình đăng ký. Invoice sẽ được gửi vào email của bạn. Dưới đây là invoice của mình sau khi giảm giá 50% mình mua cả bundle (Exam + Practice Test + Retake) invoice
    • Mình nghĩ chỉ nên mua Exam thôi, còn Practice Test thì không cần mua vì mình sẽ chia sẻ bài viết sau về việc luyện thi trên OpenEDG. Nếu ôn tập kỹ lưỡng thì không cần mua Retake nữa. Mình cũng pass ngay lần đầu thi
    • Lưu ý: Bạn nên kiểm tra thông tin voucher để đảm bảo nó hợp lệ trước khi đăng ký thi. Nếu có bất kỳ vấn đề nào, hãy liên hệ với hỗ trợ của OpenEDG để được hỗ trợ.
  9. 📆 Đăng ký thi

    • Sau khi mua voucher (thi), bạn có thể vào trang này để Assign voucher cho mình!
    • Khi bạn đã sẵn sàng, thì hãy Task Exam bất kỳ lúc nào bạn muốn. Mình thi vào buổi chiều T7, sau khi làm xong bài test mình nhận được kết quả 2 ngày sau đó.

8. "Bài học cuộc sống" từ quá trình học tập

Những điều mình học được ngoài kiến thức kỹ thuật

Quá trình ôn thi PCAP không chỉ giúp mình nâng cao kiến thức Python mà còn dạy mình nhiều bài học giá trị:

  1. 🧘 Kiên nhẫn là chìa khóa: Có những khái niệm mình phải đọc đi đọc lại 3-4 lần mới thực sự hiểu. Đừng vội vàng, hãy kiên nhẫn với bản thân.
  2. 🛠️ Thực hành > Lý thuyết: Mình có thể đọc về custom exceptions cả ngày nhưng chỉ khi tự tay viết code và debug các lỗi, mình mới thực sự hiểu.
  3. 🔄 Học từ thất bại: Những câu hỏi mình trả lời sai trong practice test thường là những bài học giá trị nhất. Mỗi lần sai là một lần không quên.

9. FAQ - Những câu hỏi mình từng thắc mắc (và có thể bạn cũng vậy)

image.png

💼 Chứng chỉ PCAP có thực sự có giá trị không?

Câu trả lời ngắn gọn: , nhưng không phải theo cách bạn nghĩ. Giá trị lớn nhất không phải là tấm chứng chỉ mà là kiến thức bạn thu được trong quá trình ôn tập. Mình cảm nhận được sự tự tin hơn rất nhiều khi code Python sau khi có chứng chỉ này.

🤔 PCAP khó đến mức nào?

Nếu bạn đã có kinh nghiệm Python, độ khó sẽ ở mức trung bình. Tuy nhiên, đừng chủ quan! Có nhiều "cạm bẫy" trong đề thi dễ khiến bạn mất điểm oan nếu không nắm chắc các khái niệm nền tảng.

📚📱💻 Nên học từ nguồn nào là tốt nhất?

Không có "nguồn tốt nhất" mà nên kết hợp nhiều nguồn. Mình học hiệu quả nhất khi kết hợp lý thuyết (khóa học) với thực hành (viết code) và kiểm tra kiến thức (làm practice test).

⏳ Chứng chỉ PCAP có thời hạn không?

Chứng chỉ PCAP không có thời hạn. Tuy nhiên, nếu bạn muốn nâng cao trình độ, bạn có thể chọn thi chứng chỉ PCPP sau đó.

10. Kết Luận

Qua bài viết này, mình đã chia sẻ toàn bộ hành trình chinh phục chứng chỉ PCAP - từ việc tìm hiểu nội dung, lập kế hoạch học tập đến chiến lược làm bài hiệu quả. Chứng chỉ PCAP không chỉ là một minh chứng cho kỹ năng lập trình Python ở mức trung cấp mà còn là cơ hội tuyệt vời để hệ thống hóa và nâng cao kiến thức về ngôn ngữ này.

Mình tin rằng với phương pháp học tập kỷ luật, việc ôn luyện đúng cách và tận dụng các tài nguyên miễn phí/giá rẻ như đã chia sẻ, các bạn hoàn toàn có thể đạt được kết quả tốt. Đặc biệt, đừng bỏ qua cơ hội tiết kiệm đến 50% chi phí thi thông qua việc hoàn thành khóa học Python Essentials 2 trên OpenEDG.

Trong thời gian tới, mình sẽ tiếp tục chia sẻ thêm về các bài practice test trên OpenEDG để giúp các bạn có thêm tài liệu ôn tập chất lượng. Hãy chuẩn bị thật kỹ và tự tin bước vào kỳ thi!

Chúc các bạn thành công với hành trình chinh phục PCAP của mình!

Mọi người hứng thú với series hướng dẫn thi PCAP thì theo dõi mình ở Blog này nhé: https://blogs.dinhtruong.dev/


All rights reserved

Viblo
Hãy đăng ký một tài khoản Viblo để nhận được nhiều bài viết thú vị hơn.
Đăng kí