Dân IT và Chuyện Phỏng Vấn Ở BigTech - Hỏi Đáp Cùng Chuyên Gia

Chào anh Lâm Phạm và anh Hòa! Hai anh có thể giới thiệu một chút về bản thân và kinh nghiệm làm việc tại BigTech được không?

Anh Lâm Phạm: Chào mọi người! Mình là Lâm Phạm, hiện đang làm việc tại TikTok Singapore, trong team quảng cáo. Mình bắt đầu hành trình vào BigTech từ lúc xem phim Silicon Valley và The Internship (2013). Khi đó, mình đã đặt ra mục tiêu làm việc cho Google. Từ đó, mình tập trung luyện thi và rèn luyện coding interview. Mình đã phỏng vấn và làm việc tại nhiều công ty lớn như Grab, TikTok.

Anh Lê Quang Hoà - Founder tại Engineer Pro,hiện đang là Senior Software Engineer tại Airwallex, Former Senior Software Engineer tại TikTok, Visa.Trước đó, mình làm việc trong ngành tài chính, sau đó chuyển hướng sang công nghệ. Mình đã trải qua nhiều vòng phỏng vấn khác nhau, thất bại khá nhiều, nhưng nhờ vào bài học từ những lần trước, mình đã đạt được vị trí mong muốn.

[](Chi tiết: https://www.youtube.com/watch?v=gmFLZpl1Mas )

1. Quy Trình Phỏng Vấn Tại BigTech Như Thế Nào?

Các công ty BigTech như Google, Meta, TikTok thường có quy trình phỏng vấn ra sao?

Lâm Phạm: Quy trình phỏng vấn tại BigTech thường gồm 4 - 5 vòng:

Online Assessment (OA):

• Đây là vòng kiểm tra kỹ năng lập trình ban đầu, thường được thực hiện trên các nền tảng như HackerRank, CodeSignal hoặc LeetCode.

• Ứng viên phải giải quyết các bài toán thuật toán và cấu trúc dữ liệu trong thời gian giới hạn.

• Đề thi thường bao gồm 2-3 bài toán với độ khó từ trung bình đến khó.

Technical Interview (Coding Round):

• Vòng này thường có 2-3 buổi phỏng vấn, mỗi buổi kéo dài khoảng 45-60 phút.

• Người phỏng vấn sẽ đưa ra một bài toán về thuật toán và yêu cầu ứng viên giải quyết trực tiếp trên bảng trắng hoặc môi trường code online như CoderPad.

• Ứng viên cần giải thích tư duy, phân tích độ phức tạp thuật toán và tối ưu hóa giải pháp.

System Design Interview:

• Đây là vòng dành cho các vị trí cấp trung và cao (Mid/Senior/Lead Engineer).

• Ứng viên sẽ được yêu cầu thiết kế một hệ thống phân tán có quy mô lớn, chẳng hạn như thiết kế một hệ thống giống như YouTube, Uber, hoặc một hệ thống lưu trữ dữ liệu hiệu quả.

• Người phỏng vấn đánh giá cách ứng viên phân tích yêu cầu, thiết kế kiến trúc hệ thống, tối ưu hiệu suất và xử lý các vấn đề về mở rộng hệ thống.

Behavioral Interview:

• Vòng này đánh giá khả năng làm việc nhóm, tư duy lãnh đạo và cách ứng viên đối phó với các tình huống khó khăn.

• Các câu hỏi thường dựa trên phương pháp STAR (Situation - Task - Action - Result) để kiểm tra phản ứng của ứng viên trong các tình huống thực tế.

• Một số câu hỏi điển hình: "Bạn đã từng gặp xung đột trong nhóm chưa? Bạn giải quyết như thế nào?", "Bạn đã từng thất bại trong công việc chưa? Bạn rút ra được bài học gì?"

Offer & Negotiation:

• Nếu vượt qua tất cả các vòng trên, ứng viên sẽ nhận được lời mời làm việc.

• Ứng viên có thể thương lượng về mức lương, phúc lợi và điều kiện làm việc.

• Việc nắm rõ mức lương trung bình trên thị trường và khả năng của bản thân sẽ giúp ứng viên đàm phán tốt hơn.

Trong từng vòng phỏng vấn, ứng viên cần chuẩn bị những gì?

Online Assessment:

• Luyện tập trên các nền tảng như LeetCode, CodeSignal, HackerRank.

• Tập trung vào các chủ đề quan trọng như mảng, chuỗi, cây, đồ thị, dynamic programming.

• Rèn luyện kỹ năng giải bài toán trong thời gian giới hạn.

Technical Interview:

• Làm quen với các dạng bài tập thuật toán thường gặp, rèn luyện tư duy giải quyết vấn đề.

• Tập giải thích rõ ràng tư duy khi code, không chỉ tập trung vào kết quả cuối cùng.

• Luyện tập coding mock interview với bạn bè hoặc mentor.

System Design Interview:

• Học về kiến trúc hệ thống, cách thiết kế scalable systems.

• Đọc sách Designing Data-Intensive Applications và tìm hiểu về các case study thực tế.

• Thực hành vẽ sơ đồ kiến trúc hệ thống, thảo luận với các kỹ sư có kinh nghiệm.

Behavioral Interview:

• Chuẩn bị các tình huống làm việc nhóm, giải quyết xung đột, thể hiện khả năng lãnh đạo.

• Luyện tập trả lời theo phương pháp STAR để đảm bảo câu trả lời có cấu trúc rõ ràng.

• Tìm hiểu văn hóa công ty để đảm bảo câu trả lời phù hợp với giá trị của họ.

2. Lợi Thế & Khó Khăn Của Ứng Viên Việt Nam

Theo anh, ứng viên Việt Nam có điểm mạnh và yếu gì khi phỏng vấn BigTech?

Lê Quang Hòa: Điểm mạnh

• Kỹ năng coding tốt, giỏi thuật toán: Ứng viên Việt Nam thường có nền tảng lập trình mạnh, nắm vững các thuật toán và cấu trúc dữ liệu. Điều này giúp họ có lợi thế trong các vòng phỏng vấn coding.

• Chăm chỉ, tự học tốt: Nhiều ứng viên chủ động tìm kiếm tài nguyên học tập, làm việc không ngại khó và sẵn sàng dành nhiều thời gian để luyện tập.

• Tư duy logic tốt: Nhờ vào việc tiếp cận sớm với các bài toán lập trình, nhiều kỹ sư Việt Nam có tư duy tốt trong việc giải quyết vấn đề.

Nhưng cũng có những hạn chế:

• Thiếu kỹ năng giao tiếp và trình bày: Nhiều ứng viên có thể giải bài toán tốt nhưng lại gặp khó khăn trong việc giải thích rõ ràng suy nghĩ của mình cho người phỏng vấn, đặc biệt là bằng tiếng Anh.

• Chưa quen với System Design: Đây là một kỹ năng quan trọng trong các vòng phỏng vấn ở BigTech, nhưng nhiều ứng viên chưa có cơ hội làm việc với các hệ thống lớn nên không có đủ kinh nghiệm thực tế.

• Yếu phần giao tiếp trong Behavioral Interview: Ứng viên thường không chuẩn bị trước các câu trả lời theo phương pháp STAR, dẫn đến việc diễn đạt thiếu logic hoặc không thể hiện được điểm mạnh cá nhân.

Làm thế nào để cải thiện điểm yếu này?

Lâm Phạm:

Cải thiện kỹ năng giao tiếp:

• Tham gia mock interview: Tìm một nhóm bạn hoặc mentor để luyện tập phỏng vấn thực tế.

• Ghi âm lại câu trả lời: Nghe lại để cải thiện cách diễn đạt và điều chỉnh phong thái nói chuyện.

• Tập luyện phản xạ tiếng Anh: Thực hành bằng cách nói chuyện với người bản ngữ hoặc tham gia các buổi thảo luận chuyên ngành bằng tiếng Anh.

Nâng cao kiến thức về System Design:

• Đọc sách chuyên sâu: Một số tài liệu hay như Designing Data-Intensive Applications hoặc System Design Interview của Alex Xu.

• Thực hành thiết kế hệ thống: Vẽ lại kiến trúc của các hệ thống lớn như Facebook, YouTube để hiểu cách chúng hoạt động.

• Tham gia các dự án thực tế: Hãy thử thiết kế và triển khai các hệ thống nhỏ để làm quen với cách tổ chức và tối ưu hóa kiến trúc phần mềm.

Chuẩn bị tốt hơn cho Behavioral Interview:

• Xây dựng danh sách câu hỏi thường gặp: Ví dụ như "Bạn đã từng gặp khó khăn gì trong dự án và bạn đã giải quyết như thế nào?"

• Viết sẵn các câu trả lời theo STAR Method: Tập trung vào tình huống, nhiệm vụ, hành động và kết quả.

• Thực hành với đồng nghiệp hoặc mentor: Nhận phản hồi và điều chỉnh cách trả lời để tăng tính thuyết phục.

3. Cách Chuẩn Bị Cho Phỏng Vấn BigTech

Vậy làm sao để chuẩn bị tốt nhất?

Lâm Phạm:

Luyện coding:

• Bắt đầu với LeetCode: Học từ mức Easy, nâng cấp lên Medium rồi đến Hard.

• Nắm vững thuật toán quan trọng: Dynamic programming, graph, linked list, hash table, binary search.

• Thực hành coding mock interview: Giới hạn thời gian, code trực tiếp trên bảng trắng hoặc các nền tảng như CoderPad.

• Tìm hiểu các dạng bài phổ biến: Hai bài tập thường gặp trong phỏng vấn là "Two Sum" và "Longest Substring Without Repeating Characters". Hiểu cách tối ưu hóa sẽ giúp bạn tự tin hơn.

Luyện System Design:

• Đọc sách chuyên sâu: Designing Data-Intensive Applications của Martin Kleppmann và System Design Interview của Alex Xu.

• Nghiên cứu case study thực tế: Phân tích kiến trúc của Facebook Messenger, YouTube, Uber để hiểu cách các hệ thống lớn được xây dựng.

• Thực hành thiết kế: Vẽ sơ đồ kiến trúc hệ thống, phân tích trade-offs giữa các lựa chọn như NoSQL vs. SQL, load balancing, caching strategies.

• Tham gia thảo luận: Trình bày các giải pháp của mình với đồng nghiệp hoặc mentor để nhận phản hồi.

Chuẩn bị Behavioral Interview:

Áp dụng phương pháp STAR:

• Situation: Mô tả tình huống cụ thể.

• Task: Vai trò và trách nhiệm của bạn trong tình huống đó.

• Action: Những hành động bạn đã thực hiện.

• Result: Kết quả đạt được và bài học rút ra.

Luyện tập phản xạ: Nhờ bạn bè hoặc mentor đặt câu hỏi và thực hành trả lời bằng tiếng Anh.

Chuẩn bị các tình huống phổ biến: Ví dụ, "Bạn đã xử lý mâu thuẫn trong nhóm như thế nào?", "Bạn từng nhận phản hồi tiêu cực từ sếp chưa? Bạn đã làm gì để cải thiện?"

Tìm hiểu văn hóa công ty: Google chú trọng "Googleyness", Amazon có "Leadership Principles", Meta đánh giá cao "Impact and Ownership".

Những sai lầm phổ biến khi ứng viên chuẩn bị phỏng vấn BigTech là gì?

Lê Quang Hòa:

Chỉ tập trung vào thuật toán mà quên System Design: Ở cấp Senior Engineer, System Design quan trọng không kém Coding Interview.

Không luyện tập cách giải thích và giao tiếp trong coding interview: Trả lời đúng chưa đủ, bạn cần giải thích rõ ràng tư duy giải quyết vấn đề.

Không tìm hiểu về văn hóa công ty trước khi phỏng vấn: Điều này có thể khiến ứng viên không thể hiện được độ phù hợp với công ty.

4. Mẹo Đàm Phán Lương

Cuối cùng, các anh có tips nào về đàm phán lương không?

Lâm Phạm:

Nghiên cứu mức lương trước khi deal: Dùng các trang như Levels.fyi, Glassdoor để biết mức lương trung bình cho vị trí ứng tuyển.

Không nên trả lời ngay: Khi nhận offer, hãy yêu cầu thời gian suy nghĩ và tham khảo từ nhiều công ty.

Dựa vào kỹ năng và giá trị của bản thân: Đừng chỉ nhìn vào con số lương cơ bản, hãy xem xét tổng package gồm stock option, bonus, phúc lợi khác.

Thương lượng bằng cách đưa ra giá trị: Thay vì chỉ nói "Tôi muốn lương cao hơn", hãy nêu bật thành tích và kinh nghiệm cụ thể của bạn để chứng minh rằng bạn xứng đáng với mức lương đề xuất.

Ứng viên nên làm gì nếu nhận được nhiều offer cùng lúc?

Lê Quang Hòa:

So sánh mức lương và quyền lợi của từng công ty: Xem xét tổng thu nhập, bao gồm lương cơ bản, bonus, cổ phiếu.

Đánh giá môi trường làm việc và cơ hội phát triển: Không chỉ nhìn vào lương, hãy cân nhắc công ty nào giúp bạn phát triển lâu dài.

Chọn công ty phù hợp với định hướng cá nhân: Nếu bạn muốn làm về AI, hãy chọn công ty có dự án liên quan; nếu quan tâm đến fintech, hãy xem xét các công ty tài chính công nghệ.

Đừng ngại đặt câu hỏi: Hỏi về lộ trình thăng tiến, cơ hội đào tạo, môi trường làm việc trước khi ra quyết định.

Cảm ơn anh Lâm Phạm và anh Lê Quang Hòa! Mong rằng những chia sẻ này sẽ giúp nhiều bạn chinh phục ước mơ BigTech! 🚀