Tại sao TypeScript đang dần được chọn nhiều hơn JavaScript?

Là một người từng tốt nghiệp ngành kỹ thuật phần mềm, tôi đã code với JavaScript (JS) một thời gian rồi — nó giống như "đứa con cưng" của lập trình web vậy. Nhưng gần đây, tôi liên tục nghe nhắc đến TypeScript (TS), và nó đang trở thành tâm điểm vào năm 2025. Vì sao thế? Nó có thực sự tốt hơn không? Hãy cùng thử phân tích một cách đơn giản và dễ hiểu nhé!

JavaScript và TypeScript là gì?

JavaScript là ngôn ngữ giúp các trang web trở nên sinh động — như khi bạn bấm nút hoặc khi trang cập nhật mà không cần load lại. Nó đã tồn tại từ rất lâu và chạy được ở khắp mọi nơi.

Còn TypeScript? Đơn giản là JavaScript với một số "gia vị" — nó bổ sung hệ thống kiểu (types) giúp bạn kiểm soát dữ liệu tốt hơn (kiểu như nói trước rằng một số không thể thành chữ). TS được Microsoft tạo ra để khắc phục các nhược điểm của JS, và các lập trình viên hiện nay đều thích nó.

Vậy chi tiết các lý do là gì? Hãy cùng đọc tiếp nhé!

Lý do 1: Giảm những lỗi "Trời ơi đất hỡi"

JS quá "thoải mái" — đôi khi là quá mức. Bạn có thể viết như sau:

Bạn có thể viết let x = 5 và sau đó vô tình biến nó thành x = "hello", và JS sẽ không phàn nàn cho đến khi nó bị sập.

Trong khi đó, TypeScript thì chặt chẽ hơn, hãy xem thử ví dụ này:

// JavaScript
let age = 20;
age = "twenty"; // No error, but uh-oh later!

// TypeScript
let age: number = 20;
age = "twenty"; // Error! “Hey, that’s not a number!”

TS sẽ bắt lỗi khi chúng ta đang code, chứ không phải đợi đến khi ứng dụng bị hỏng rồi mới phát hiện. Giảm bớt thời gian debug? Quá tuyệt vời phải không nào?

Lý do 2: Làm việc nhóm dễ dàng hơn

Trong các project ở công ty, code JS của các đội nhóm đa số rất lộn xộn — không ai biết dữ liệu truyền vào hàm là gì. TS giúp mọi thứ rõ ràng hơn:

// TypeScript
function greet(name: string) {
  return "Hi, " + name;
}
greet(42); // Error! “42 ain’t a string!”

Cái : string này như một lời nhắc nhở: "Hàm này cần một chuỗi, không phải số." Nó giúp đồng đội của bạn (hoặc chính bạn trong tương lai) hiểu rõ hơn về code mà không cần đoán mò.

Lý do 3: Dự án lớn rất cần TypeScript

Với những đoạn script nhỏ, JS rất ổn, nhưng khi ứng dụng trở nên lớn dần? Mọi thứ trở thành hỗn loạn. Tôi đã từng làm một app to-do bằng JS, và các biến bị thay đổi lung tung — biến user lúc thì là object, lúc thì là string, lúc thì là null. TS giúp tổ chức lại rõ ràng hơn:

// TypeScript

interface User {
  name: string;
  age: number;
}
let user: User = { name: "Alice", age: 20 };
user.age = "old"; // Nope! TS stops me.

Cái interface này giống như một bản vẽ thiết kế — mọi thứ phải khớp nhau, không có bất ngờ ngoài ý muốn. Những công ty lớn (như Facebook, Google) rất chuộng TS vì nó giúp họ kiểm soát mã nguồn dễ dàng hơn.

Lý do 4: Công cụ hỗ trợ tốt hơn

Trình soạn thảo code (như VS Code) hoạt động cực kỳ tốt với TS. Chỉ cần gõ một dấu chấm sau biến, nó sẽ tự động gợi ý:

//Typescript

let person: { name: string } = { name: "Bob" };
person.name; // Auto-suggests “name” — no typos!

JS đôi khi đoán mò, nhưng TS thì biết chính xác mình đang làm gì. Ít lỗi hơn, code nhanh hơn — quá hợp lý với các lập trình viên mới khi bị deadline dí sát nút!

Lý do 5: Vẫn là JavaScript

Điều hay nhất: TypeScript không phải một ngôn ngữ mới. Nó chính là JS nhưng có thêm tính năng. Code TS sau đó sẽ được biên dịch thành JS để chạy trên trình duyệt. Bạn có thể bắt đầu bằng JS, rồi dần dần thêm TS vào mà không cần bỏ đi những gì đã học.

Nhưng TypeScript có nhược điểm gì không?

TS cần một chút thiết lập ban đầu (cài đặt bằng npm install typescript, thêm file tsconfig.json). Và đúng là lúc đầu viết kiểu dữ liệu thấy hơi dư thừa. Nhưng sau khi quen, mình nhận ra nó giúp tiết kiệm rất nhiều thời gian so với lúc phải debug lỗi vặt. Một cái giá quá nhỏ để giảm bớt những lần "Ơ sao nó không chạy?!"

Vì sao TypeScript đang thống trị năm 2025?

Các framework lớn như React, Angular đều khuyến khích dùng TS — thậm chí Next.js còn mặc định hỗ trợ nó. Các công ty thích TS vì nó giúp code ổn định hơn, và những lập trình viên mới sẽ thích nó vì học xong dễ kiếm việc hơn. Trên LinkedIn, các lập trình viên liên tục nói về nó (#TypeScript), còn các khóa học thì xuất hiện ngày càng nhiều.

Bắt đầu học từ đâu?

• Thử cài đặt: Cài TS bằng npx tsc --init, viết một chút JS rồi thêm kiểu dữ liệu vào.
• Học lý thuyết: Trang TypeScriptLang.org/docs có playground rất vui. YouTube cũng có nhiều video hay (tìm “TypeScript cho người mới bắt đầu”).
• Thực hành: Thử viết lại một project JS bằng TS—mình đã làm thử với một máy tính đơn giản và thấy thích ngay!

Kết luận

TypeScript đang chiếm lĩnh vì nó là JavaScript có "rào chắn" — vẫn mạnh mẽ, nhưng ít rủi ro hơn. Với tư cách là một sinh viên, mình rất thích nó — cảm giác như có bánh xe phụ giúp mình lái xe chắc chắn hơn khi lập trình. Hãy thử ngay, nghịch một chút, và bạn sẽ hiểu vì sao ai cũng đang đổ xô dùng TypeScript!